Viêm tai ngoài: Nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị hiệu quả

Bạn có hay đi bơi không? Nếu có, bạn có biết rằng bạn có thể mắc phải một loại nhiễm trùng ở tai rất khó chịu không? Đó là viêm tai ngoài – một căn bệnh hay gặp ở những người tiếp xúc với nước thường xuyên. Hãy cùng tìm hiểu về nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị hiệu quả cho viêm tai ngoài trong bài viết.

Tóm tắt nội dung chính

• Viêm tai ngoài (hay còn gọi là tai bơi) là một loại nhiễm trùng ở ống tai ngoài, phần ống tai chạy từ màng nhĩ đến bên ngoài đầu.
• Viêm tai ngoài thường do nước bị ứ lại trong tai, tạo ra môi trường ẩm ướt thuận lợi cho vi khuẩn phát triển. Đưa ngón tay, bông gòn hoặc vật thể khác vào tai cũng có thể gây viêm tai ngoài do làm tổn thương lớp da mỏng bao phủ ống tai ngoài.
• Triệu chứng của viêm tai ngoài có thể bao gồm ngứa, đau, sưng đỏ, chảy dịch, cảm giác bít tai và giảm thính lực.
• Bác sĩ thường chẩn đoán viêm tai ngoài dựa trên triệu chứng bạn báo cáo, câu hỏi và khám lâm sàng. Bạn có thể không cần xét nghiệm phòng thí nghiệm khi đến khám lần đầu.
• Mục tiêu của điều trị là ngăn chặn nhiễm trùng và cho ống tai ngoài hồi phục. Điều trị thường bao gồm vệ sinh ống tai ngoài và dùng thuốc nhỏ tai có chứa dung dịch axit, steroid, kháng sinh hoặc thuốc chống nấm.

Lưu ý: Bài viết này chỉ là để tham khảo và không phải là lời khuyên y tế chính thức. Bạn chỉ nên đọc để tham khảo chứ không nên nghe theo hoàn toàn. Mọi thứ phải được chữa trị bởi bác sĩ chuyên khoa hoặc có giấy phép hành nghề. Chúng tôi không chịu trách nhiệm về bất kỳ hậu quả nào do việc sử dụng thông tin trong bài viết này gây ra.

Viêm tai ngoài là gì?

Viêm tai ngoài (hay còn gọi là tai bơi) là một loại nhiễm trùng ở ống tai ngoài, phần ống tai chạy từ màng nhĩ đến bên ngoài đầu. Viêm tai ngoài thường do nước bị ứ lại trong tai, tạo ra môi trường ẩm ướt thuận lợi cho vi khuẩn phát triển. Đưa ngón tay, bông gòn hoặc vật thể khác vào tai cũng có thể gây viêm tai ngoài do làm tổn thương lớp da mỏng bao phủ ống tai ngoài.

Viêm tai ngoài có thể xảy ra ở bất kỳ ai, nhưng thường gặp hơn ở trẻ em và những người hay bơi hoặc sống ở khí hậu ẩm. Viêm tai ngoài cũng có thể được gọi là otitis externa.

Triệu chứng của viêm tai ngoài

Triệu chứng của viêm tai ngoài có thể bao gồm:

• Ngứa trong ống tai ngoài
• Đau tai, có thể tăng khi kéo lỗ tai hoặc chạm vào phần trước lỗ tai
• Sưng đỏ trong ống tai ngoài
• Chảy dịch trong suốt hoặc mủ từ lỗ tai
• Cảm giác bít tai hoặc giảm thính lực
• Sưng hoặc đỏ ở vùng tai ngoài
• Sưng hạch ở cổ
• Sốt

Triệu chứng của viêm tai ngoài thường nhẹ ban đầu, nhưng có thể trở nặng hơn nếu không được điều trị hoặc lan rộng. Bác sĩ thường phân loại viêm tai ngoài theo các giai đoạn nhẹ, trung bình và nặng.

Nguyên nhân của viêm tai ngoài

Viêm tai ngoài thường do vi khuẩn gây ra. Hiếm khi có nấm hoặc virus gây viêm tai ngoài.

Ống tai ngoài của bạn có các cơ chế tự vệ tự nhiên giúp giữ cho chúng sạch sẽ và ngăn ngừa nhiễm trùng. Các tính năng bảo vệ bao gồm:

• Một lớp màng mỏng, chống thấm nước, hơi chua bao phủ ống tai ngoài và ngăn chặn sự phát triển của vi khuẩn.
• Tai nhọt (cerumen) là một sự tích tụ của lớp màng sáp này, tế bào da chết và các chất bẩn khác di chuyển đến lỗ ống tai ngoài để giữ cho nó sạch sẽ.
• Tai ngoài, đặc biệt là xung quanh lỗ ống tai ngoài, giúp ngăn chặn các vật thể lạ xâm nhập.

Nếu bạn bị viêm tai ngoài, các cơ chế tự vệ của bạn đã bị vượt qua. Các điều kiện thường đóng vai trò trong nhiễm trùng bao gồm:

• Nước ở lại trong tai sau khi bơi hoặc tắm
• Làm tổn thương da trong ống tai ngoài do cạo tai nhọt, đeo tai nghe hoặc đeo khuyên tai
• Dị ứng hoặc kích ứng da do các sản phẩm như xà phòng, dầu gội đầu hoặc thuốc nhỏ tai
• Bệnh lý da như viêm da tiết bã, vẩy nến hoặc mụn trứng cá
• Hẹp ống tai ngoài do tuổi tác hoặc sự phát triển của xương

Chẩn đoán và điều trị viêm tai ngoài

Bác sĩ thường có thể chẩn đoán viêm tai ngoài trong một lần khám. Nếu nhiễm trùng của bạn tiến triển hoặc kéo dài, bạn có thể cần được đánh giá kỹ hơn.

Khám lâm sàng

Bác sĩ sẽ chẩn đoán viêm tai ngoài dựa trên các triệu chứng bạn báo cáo, câu hỏi và khám lâm sàng. Bạn có thể không cần xét nghiệm phòng thí nghiệm khi đến khám lần đầu. Khám lâm sàng của bác sĩ thường bao gồm:

• Soi ống tai ngoài với một thiết bị chiếu sáng (otoscope). Ống tai ngoài của bạn có thể xuất hiện đỏ, sưng và vảy. Có thể có các mảnh da hay các chất bẩn khác trong ống tai ngoài.
• Nhìn vào màng nhĩ (màng nhĩ) để chắc chắn rằng nó không bị rách hoặc hư hại. Nếu tầm nhìn của bạn đến màng nhĩ bị che khuất, bác sĩ sẽ làm sạch ống tai ngoài của bạn với một thiết bị hút nhỏ hoặc một dụng cụ có một vòng nhỏ hoặc muỗng nhỏ ở đầu.

Xét nghiệm phòng thí nghiệm

Tùy thuộc vào đánh giá ban đầu, mức độ triệu chứng hoặc giai đoạn của viêm tai ngoài của bạn, bác sĩ có thể khuyên bạn thực hiện thêm xét nghiệm, bao gồm gửi một mẫu dịch từ tai của bạn để kiểm tra vi khuẩn hoặc nấm. Ngoài ra:

• Nếu màng nhĩ của bạn bị hư hại hoặc rách, bác sĩ sẽ có thể giới thiệu bạn đến một chuyên gia tai mũi họng (ENT). Chuyên gia sẽ khám tình trạng của tai giữa của bạn để xác định xem đó có phải là vị trí nhiễm trùng chính không. Việc khám này quan trọng vì một số phương pháp điều trị dành cho nhiễm trùng ở ống tai ngoài không phù hợp cho việc điều trị tai giữa.
• Nếu nhiễm trùng của bạn không phản ứng với điều trị, bác sĩ có thể lấy một mẫu dịch hoặc chất bẩn từ tai của bạn trong một cuộc hẹn sau và gửi nó đến phòng thí nghiệm để xác định vi sinh vật gây ra nhiễm trùng của bạn.

Điều trị viêm tai ngoài

Mục tiêu của điều trị là ngăn chặn nhiễm trùng và cho ống tai ngoài hồi phục. Điều trị thường bao gồm:

• Vệ sinh ống tai ngoài: Làm sạch ống tai ngoài là cần thiết để giúp thuốc nhỏ tai chảy đến tất cả các vùng bị nhiễm trùng. Bác sĩ sẽ sử dụng một thiết bị hút hoặc dụng cụ cạo tai nhọt để làm sạch dịch tiết, cục tai nhọt, da bong và các chất bẩn khác.
• Thuốc nhỏ tai: Đối với hầu hết các trường hợp viêm tai ngoài, bác sĩ sẽ kê đơn thuốc nhỏ tai có một số thành phần sau, tùy thuộc vào loại và mức độ nghiêm trọng của nhiễm trùng: dung dịch axit để giúp khôi phục môi trường kháng khuẩn bình thường của tai; steroid để giảm viêm; kháng sinh để chống lại vi khuẩn; thuốc chống nấm để chống lại nhiễm trùng do nấm. Hãy hỏi bác sĩ về phương pháp tốt nhất để dùng thuốc nhỏ tai. Một số ý tưởng có thể giúp bạn sử dụng thuốc nhỏ tai bao gồm: Giảm cảm giác khó chịu của thuốc lạnh bằng cách giữ chai thuốc trong tay của bạn trong vài phút để làm cho nhiệt độ của thuốc gần với nhiệt độ cơ thể. Nằm nghiêng với tai bị nhiễm trùng lên trong vài phút để giúp thuốc di chuyển qua toàn bộ chiều dài ống tai. Nếu có thể, hãy nhờ ai đó giúp bạn nhỏ thuốc vào tai.

Cách phòng ngừa viêm tai ngoài

Bạn có thể làm một số điều sau để giảm nguy cơ mắc viêm tai ngoài:

• Hạn chế tiếp xúc với nước bẩn hoặc ô nhiễm
• Sau khi bơi hoặc tắm, lau khô tai bằng một khăn sạch hoặc thổi khô bằng máy sấy tóc ở chế độ thấp
• Không cạo tai nhọt hoặc đưa bất kỳ vật thể nào vào tai
• Tránh sử dụng các sản phẩm gây kích ứng cho da trong ống tai ngoài
• Đeo mũ bơi hoặc nút tai khi bơi để ngăn nước vào tai
• Đeo tai nghe không dây hoặc loại có mút đệm khi nghe nhạc

Viêm tai ngoài là một loại nhiễm trùng ở ống tai ngoài có thể gây ra những triệu chứng khó chịu và đau đớn. Bạn có thể điều trị viêm tai ngoài bằng cách vệ sinh ống tai ngoài và dùng thuốc nhỏ tai theo chỉ định của bác sĩ. Bạn cũng có thể phòng ngừa viêm tai ngoài bằng cách giữ cho ống tai ngoài khô và sạch sẽ, tránh tiếp xúc với nước bẩn hoặc ô nhiễm và không làm tổn thương da trong ống tai ngoài. Nếu bạn có bất kỳ dấu hiệu hoặc triệu chứng của viêm tai ngoài, hãy liên hệ với bác sĩ để được khám và điều trị kịp thời.

Lưu ý: Bài viết này chỉ là để tham khảo và không phải là lời khuyên y tế chính thức. Bạn chỉ nên đọc để tham khảo chứ không nên nghe theo hoàn toàn. Mọi thứ phải được chữa trị bởi bác sĩ chuyên khoa hoặc có giấy phép hành nghề. Chúng tôi không chịu trách nhiệm về bất kỳ hậu quả nào do việc sử dụng thông tin trong bài viết này gây ra.

SBRDerma Team.

Nguồn tham khảo

• Swimmer’s ear – Symptoms and causes – Mayo Clinic. https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/swimmers-ear/symptoms-causes/syc-20351682  Accessed 3/31/2023.
• Swimmer’s ear – Diagnosis and treatment – Mayo Clinic. https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/swimmers-ear/diagnosis-treatment/drc-203516 88 Accessed 3/31/2023.
• Chronic Swimmer’s Ear: Causes, Symptoms, and Diagnosis – Healthline. https://www.healthline.com/health/swimmers-ear-chronic  Accessed 3/31/2023.